تحلیل کاربرد رتبه در سهمیه مناطق در کارنامه داوطلبان ایثارگران

از کنکور 96 و به دنبال اصلاح قانون خدمات رسانی به ایثارگران ، فرزندان ایثارگران با جانبازی کمتر از 25 و ایثارگران با حداقل 6 ماه سابقه حضور داوطلبانه در جبهه صاحب 5 درصد از ظرفیت دانشگاه ها شدند که با نام سهمیه 5 درصدی ایثارگران معروف شد . در کارنامه سال گذشته برای داوطلبان سهمیه 5 درصدی صرفا رتبه در همین سهمیه درج می شد اما در کنکور 97 در کارنامه این داوطلبان علاوه بر رتبه در سهمیه 5 درصدی ، رتبه در سهمیه مناطق هم درج شده است . این اتفاق برای داوطلبان سهمیه ایثارگران 25 درصدی هم رخ شده است . این موضوع باعث ایجاد شائبه ها و نگرانی های زیادی مخصوصا بین داوطلبان سهمیه مناطق شد زیرا تصور می کردند این کار باعث شده رتبه آن ها از آنچه واقعی است بزرگ تر نشان داده شود و کارشان را برای انتخاب رشته صحیح مشکل سازد . در این مقاله جامع ابتدا به کاربرد رتبه در سهمیه مناطق در کارنامه داوطلبان سهمیه ایثارگران کنکور 97 می پردازیم ، سپس توضیح می دهیم چگونه داوطلبان سهمیه مناطق می توانند با یک نگاه خوشبینانه ، رتبه سهمیه مناطق خود بدون در نظر گرفتن داوطلبان سهمیه ایثارگران را به دست بیاورند . با ما همراه باشید .

کاربرد رتبه در سهمیه مناطق در کارنامه داوطلبان ایثارگران کنکور 97

سال گذشته که برای اولین بار سهمیه 5 درصدی در کنکور 96 اعمال شد بسیاری از داوطلبان این سهمیه که انتظار تاثیر قابل ملاحظه آن بر رشته محل قبولی خود را داشتند تفاوت زیادی احساس نکردند . از آنجا بود که این شائبه ایجاد شد که انتخاب سهمیه 5 درصدی نه تنها به نفع داوطلبان نیست بلکه باعث می شود به دلیل محدود بودن ظرفیت شانس قبولی داوطلبان سهمیه 5 درصدی از داوطلبان سهمیه مناطق کمتر باشد . مخاطبان سایت هیوا مطلع هستند که ما بعد از اعلام نتایج نهایی اطلاع رسانی کردیم که اگر داوطلب سهمیه 5 درصدی به دلیل محدود بودن ظرفیت نتواند در سهمیه خودش پذیرفته شود معادل رتبه مناطق او ملاک عمل قرار می گیرد و انتخاب رشته او مانند یک داوطلب عادی در سهمیه مناطق بررسی می شود . اما سازمان سنجش در کارنامه کنکور 97 برای اینکه این شائبه مطرح نشود برای کلیه داوطلبان سهمیه 5 درصدی و سهمیه 25 درصدی ایثارگران ، علاوه بر رتبه در سهمیه خودشان ، رتبه در سهمیه مناطق هم درج کرد . این رتبه نشان دهنده وضعیت داوطلب در بین داوطلبان سهمیه مناطق است و تنها زمانی کاربرد دارد که داوطلب به دلیل محدودیت در ظرفیت اختصاص داده شده به سهمیه ایثارگران نتواند در سهمیه خودش پذیرفته شود . در این زمان رتبه در سهمیه مناطق داوطلب مدنظر قرار می گیرد تا انتخاب رشته او همانند یک فرد عادی بررسی شود . از آنجایی که ایثارگران 25 درصدی در مجموع به 25 درصد ظرفیت دانشگاه ها دسترسی دارند این اتفاق به ندرت برای داوطلبان سهمیه 25 درصدی می افتد و به همین دلیل هم هست که در سال های گذشته که خبری از سهمیه 5 درصدی نبود چنین شائبه هایی ایجاد نمی شد اما در سهمیه 5 درصدی به دلیل محدود بودن ظرفیت ممکن است چنین اتفاقی بیفتد . اینجا بود که می گفتیم سهمیه 5 درصدی اگر به نفع داوطلبان نباشد حداقل به ضرر آن ها نخواهد بود . زیرا فردی که مشمول سهمیه 5 درصدی است اگر این سهمیه را انتخاب نمی کرد هم مشمول سهمیه مناطق قرار می گرفت  . سازمان سنجش هم دقیقا وقتی داوطلب سهمیه 5 درصدی نمی تواند به دلیل محدود بودن ظرفیت از سهمیه خود استفاده کند او را در ردیف داوطلبان سهمیه مناطق قرار می دهد .

آیا با این اتفاق شانس پذیرش داوطلبان سهمیه مناطق کم شده است ؟

اما معترض اصلی درج رتبه در سهمیه مناطق برای داوطلبان سهمیه ایثارگران در کنکور 97 داوطلبانی بودند که صرفا مشمول سهمیه مناطق می شدند و با این اتفاق تصور می کردند که داوطلبان سهمیه ایثارگران جای آن ها را در سهمیه خودشان اشغال کرده اند . واقعیت این است که اولا داوطلبان سهمیه ایثارگران تنها زمانی در ردیف داوطلبان سهمیه مناطق درنظر گرفته می شوند که در سهمیه خودشان به دلیل محدودیت ظرفیت پذیرش نشوند . دوما این اتفاق عملا در کنکور 96 هم رخ داده پس جای نگرانی نیست و از این رو هیچ تفاوتی بین کنکور 96 و کنکور 97 وجود ندارد . سوما به عنوان مثال در گروه آزمایشی علوم تجربی تعداد داوطلبان سهمیه 5 درصدی در کنکور 97 مجموعا 57566 نفر بوده که اگر به تفکیک منطقه بخواهیم بشماریم در منطقه 1 حدودا 10300 نفر ، در منطقه 2 حدودا 23400 نفر و در منطقه 3 حدودا 23700 نفر مشمول سهمیه 5 درصدی بوده اند که در مقایسه با کل داوطبان هر منطقه چیزی در حدود 13 درصد می شود .

اهمیت محاسبه رتبه در سهمیه مناطق بدون در نظر داوطلبان سهمیه ایثارگران برای داوطلبان سهمیه مناطق در کنکور 97

در این روزها با اصرار زیاد داوطلبان سهمیه مناطق مواجه می شویم مبنی بر اینکه می خواهند رتبه واقعی خود را بدانند ! البته که رتبه ای که درکارنامه کنکور سراسری درج شده همان رتبه واقعی آن هاست اما منظور این دسته از داوطلبان رتبه در سهمیه بدون در نظر گرفتن داوطلبان سهمیه ایثارگر است . خب حال باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا دانستن این رتبه برای داوطلبان سهمیه مناطق ضرورت دارد یا خیر ؟ پاسخ این سوال مثبت است اما این پاسخ بستگی به نرم افزاری دارد که داوطلبان می خواهند از آن برای انتخاب رشته کنکور 97 استفاده کنند .
اگر داوطلبان می خواهند از نرم افزار های مانند نرم افزار انتخاب رشته هیوا ، نرم افزار انتخاب رشته کانون یا نرم افزار انتخاب رشته گزینه 2 استفاده کنند از آنجایی که این نرم افزار ها با مقایسه رتبه داوطلب با رتبه داوطلبان سال گذشته کار می کند بهتر است که رتبه بدون در نظر گرفتن داوطلبان سهمیه ایثارگران را وارد این نرم افزار ها کنیم . علت هم این است که رتبه های سهمیه مناطق در کنکور سال گذشته بدون در نظر گرفتن داوطلبان سهمیه ایثارگران محاسبه شده بود و آمار قبولی سال گذشته هم بر همین اساس است . مثلا اگر داوطلبی سال گذشته با رتبه 17000 منطقه 2 در یک رشته محل پذیرفته شده ممکن است  با داوطلبان سهمیه 5 درصدی هم درصورت عدم قبولی در ظرفیت اختصاصی خودشان برای قبولی در این رشته محل رقابت کرده باشددرصورتیکه این رتبه 17000 رتبه داوطلب در رقابت با داوطلبان سهمیه خودش بوده و دیگر داوطلبان سهمیه ایثارگران را در خودش نداشته . اما امسال ممکن است داوطلبی با رتبه بالاتر هم در آن رشته محل پذیرفته شود ( درصورت یکسان بودن ظرفیت ها ) . چرا که شرایط رقابت عینا مشابه سال گذشته است اما رتبه داوطلب با احتساب داوطلبان سهمیه ایثارگران در کارنامه درج شده است .
خب حالا با وجود این همه ابهام چه می توان کرد ؟ در هنگام پاسخ به این سوال باید سودجویانی را هم در نظر گرفت که با دامن زدن به این ابهامات قصد گرم کردن بازار انتخاب رشته خود را دارند .
برای اینکه پاسخ ساده ای به این ابهامات داده باشیم مراحل و فرضیات زیر را درنظر گرفتیم :

اولا تعداد کل داوطلبان سهمیه ایثارگران 5 درصدی و 25 درصدی در هر گروه آزمایشی را محاسبه کردیم ، این عدد در گروه آزمایشی تجربی 77454 نفر بود . با توجه به اینکه تعداد کل شرکت کنندگان کنکور تجربی 570103 نفر است بنابراین با یک تقسیم ساده می توانیم متوجه شویم که 13.5 درصد شرکت کنندگان کنکور تجربی 97 مشمول سهمیه ایثارگران بودند . این عدد در گروه آزمایشی ریاضی 10 درصد و در گروه آزمایشی انسانی 8 درصد می باشد .

دوما فرض کردیم توزیع داوطلبان سهمیه ایثارگران در بازه رتبه 1 تا رتبه آخر متوازن باشد . یعنی نسبت داوطلبان سهمیه ایثارگران به کل داوطلبان در بازه رتبه 1 تا 1000 دقیقا مانند بازه رتبه 100 هزار تا 150 هزار باشد .

با نتیجه گیری از دو فرض قبل به این جمع بندی می رسیم که اگر یک داوطلب سهمیه مناطق بخواهد رتبه در منظقه خود بدون در نظر گرفتن داوطلبان سهمیه ایثارگران را محاسبه کند می تواند حداکثر 13 درصد در گروه آزمایشی تجربی ، 10 درصد در گروه آزمایشی ریاضی و 8 درصد در گروه آزمایشی انسانی از رتبه منطقه خود کم کند . دقت داشته باشید که این محاسبات تنها با فرضیه توزیع متناسب رتبه های داوطلبان سهمیه ایثارگران توجیه دارد ولاغیر  .
اما آیا پس از کسر این مقدار از رتبه در مناطق آیا می توان رتبه به دست آمده که قطعا عددی بهتر از رتبه درج شده در کارنامه است را ملاک انتخاب رشته خود قرار دهیم ؟ پاسخ مثبت است ولی فقط برای انتخاب های خوشبینانه .
همانطور که در مقاله انتخاب رشته کنکور سراسری مفصلا توضیح دادیم هر داوطلب می تواند حداکثر 20 درصد انتخاب های اولش را خوشبینانه انتخاب کند . اگر شما می خواهید با استفاده از روش بالا رتبه در منطقه خود بدون احتساب داوطلبان سهمیه ایثارگران را محاسبه کنید تنها حق دارید در انتخاب های خوشبینانه خود این رتبه را ملاک قرار دهید ولی صرفا داوطلبان کنکور 97 به دلیل مقایسه شانس قبولی خود با داوطلبان کنکور 96 می توانند تا 30 درصد انتخاب های اول خود را خوشبینانه و با رتبه در منطقه به دست آمده از فرمول بالا انتخاب کنند . آن هم به شرطی که قصد دارند از نرم افزار هایی غیر از سازمان سنجش استفاده کنند .

دقت داشته باشید برای استفاده از نرم افزار سازمان سنجش نیازی به استفاده از این رتبه نیست . در واقع نرم افزار سازمان سنجش چون از طریق تراز آخرین نفرات قبولی سال گذشته و تراز داوطلب به شما پیشنهاد انتخاب رشته می دهد بنابراین دیگر جای نگرانی برای استفاده از رتبه سهمیه مناطق با احتساب سهمیه ایثارگران نخواهید داشت .